ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္းဝင္ရိုး ရုရွားဆီသို႔ ေရြ့လ်ားေနၿပီး သိပၸံပညာရွင္မ်ားအတြက္ ပေဟဠိ ျဖစ္ေန

ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ၂၀၁၉။     ။ ကမ႓ာ့လမ္းျပစနစ္အျဖစ္ ဖြဲ႔တည္ေနၿပီး ေနေလ(solar win‌d) မ်ား၏ အႏၲရာယ္မွ ကာကြယ္ေပးေသာ ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္းဝင္ရိုးသည္ ပံုမွန္သဘာဝျဖစ္စဉ္အတိုင္း မဟုတ္ဘဲ ေရြ့လ်ားလ်က္ ရိွေနသည္။

ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္း သံလိုက္စက္ကြင္းသည္  ၁၈၃၁ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ကေနဒီယန္အာတိတ္ေဒသမွ ရုရွားဆီသို႔ တေျဖးေျဖးခ်င္း ေရြ့လ်ားေနခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ မၾကာေသးခင္ႏွစ္မ်ားအတြင္း ယင္းေရြ့လ်ားမႈလမ္းေၾကာင္းသည္ တစ္ႏွစ္လ်ွင္ ၃၄ မိုင္ခန႔္ႏႈန္းျဖင့္ ဆိုက္ေဘးရီးယားဆီသို႔ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ေရြ့လ်ားေနခဲ့ေၾကာင္း ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္းပံုစံ World Magnetic Model အေျပာင္းအလဲကို သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

ကမ႓ာ့သံစက္ကြင္းပံုစံအား အရပ္ဖက္ေလေၾကာင္းသြားလာမႈမ်ား၊ ေနတိုးအဖြဲ႔၊ အေမရိကန္ႏွင့္ ၿဗိတိန္စစ္တပ္မ်ားက လမ္းျပစနစ္အျဖစ္ အသံုးျပဳေနၾကရျခင္း ျဖစ္သည္။

၂၀၂၀ ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္းပံုစံအား ခန႔္မွန္းရာတြင္ ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္း သံလိုက္စက္ကြင္းဝင္ရိုးသည္ ရုရွဆီသို႔ ၄၏ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း ဆက္လက္သြားမည္ျဖစ္သည္ဟု ခန႔္မွန္းထားေသာ္လည္း လက္ရိွ၌ အရိွန္ႏႈန္းသည္ တစ္ႏွစ္လ်ွင္ ၂၄ ဒသမ ၈ မိုင္ခန႔္ က်ဆင္းေနွးေကြးေနသည္။ သံလိုက္စက္ကြင္းဝင္ရိုးအေရြ့ကို ၁၈၃၁ ခုႏွစ္က စတင္ေတြ့ရိွရာ၌ ၄၏ လမ္းေၾကာင္းႏွင္မႈသည္ တစ္ႏွစ္လ်ွင္ မိုင္ ၁၄၀၀ ႏႈန္း ရိွခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္း ဝင္ရိုးမ်ားသည္ ႏွစ္ေထာင္ေသာင္းခ်ီကာလေရာက္တိုင္း ေျပာင္းျပန္ေျပာင္းလဲေလ့ရိွသည္။

ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္း သံလိုက္စက္ကြင္းက ေတာင္ဝင္ရိုးစြန္း သံလိုက္စက္ကြင္းျဖစ္ကာ ေတာင္ဝင္ရိုးစြန္း သံလိုက္စက္ကြင္းက ေျမာက္ဝင္ရိုးစြန္း သံလိုက္စက္ကြင္းအျဖစ္ တေရြ့ေရြ့ ေရြ့လ်ားရင္း ေျပာင္းျပန္ေျပာင္းလဲ ျခင္းျဖစ္ သည္။

ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္း ဝင္ရိုး ေနာက္ဆံုး ေျပာင္းလဲထားမႈသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ ၇၇၀၀၀၀ ခန႔္ကပင္ ျဖစ္သည္။

 ယခု ေလ့လာေတြ့ရိွသၫ့္ သုေတသနအရ ေရြ့လ်ားမႈ ေနွးေကြးလာေနေသာ သံလိုက္စက္ကြင္းဝင္ရိုးအေရြ့အေၾကာင့္ ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္ ဝင္ရိုး ေျပာင္းလဲမႈသည္ ယခင္ ခန႔္မွန္းထားသည္ထက္ ပိုမိုၾကာရွည္ေတာ့မည္ ျဖစ္သည္။

ကမ႓ာ့သံလိုက္စက္ကြင္ ဝင္ရိုး ေျပာင္းျပန္ေျပာင္းလဲမႈသည္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္ ၂၂၀၀၀ ခန႔္မွ ျပၫ့္စံုၿပီးေျမာက္ႏိုင္မည္ဟု သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ခန႔္မွန္းထားသည္။
Credit:Mizzima