၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း မဟာမဲေခါင္ေဒသအတြင္း ဇီဝမ်ိဳးစိပ္သစ္ ၁၆၃ မ်ိဳး ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့

ဖႏြမ္းပင္၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၉ ရက္ (ဆင္ဟြာ)
သက္တံ့ေရာင္ ဦးေခါင္းရွိေသာ ေျမြ တစ္ေကာင္၊ နဂါးႏွင့္ သ႑ာန္တူေသာ ကင္းလိပ္ေခ်ာ တစ္ေကာင္၊ ေရပုတ္သင္ငယ္ တစ္ေကာင္၊ ေသးငယ္ေသာ ဖား တစ္ေကာင္ စသည့္ သတၱဝါ ေလးမ်ိဳး အပါအဝင္ ဇီဝမ်ိဳးစိပ္သစ္ ၁၆၃ မ်ိဳးအား ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္က မဟာမဲေခါင္ေဒသအတြင္း ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း ကမာၻ႕ ေတာရိုင္း တိရစာၦန္ ရန္ပံုေငြ (WWF) က ဒီဇင္ဘာလ ၁၉ ရက္က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ မဟာမဲေခါင္ေဒသ အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္သည့္ ကေမာၻဒီးယား၊ လာအို၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံ အေနာက္ေတာင္ပိုင္း ယူနန္ျပည္နယ္တို႔သည္ ကမာၻေပၚရွိ သက္ရွိအမ်ိဳးမ်ိဳး ပူးတြဲတည္ရွိသည့္ ေနရာ ငါးခုအနက္ တစ္ခု အပါအဝင္ ျဖစ္သည္။

ကုန္းေနေရေန သတၱဝါ ၉ မ်ိဳး၊ ငါး ၁၁ မ်ိဳး၊ တြားသြား သတၱဝါ ၁၄ မ်ိဳး၊ သစ္ပင္ ၁၂၆ မ်ိဳးႏွင့္ ႏို႔တိုက္သၱဝါ ၃ မ်ိဳးအား ပထမဆံုး အႀကိမ္အျဖစ္ ေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
သက္တံ့ေရာင္ ဦးေခါင္းရွိေသာ ေျမြ တစ္ေကာင္အား မူရင္းေဒသ လာအိုႏိုင္ငံတြင္ လည္းေကာင္း၊ နဂါးႏွင့္ သ႑ာန္တူေသာ ကင္းလိပ္ေခ်ာ တစ္ေကာင္ႏွင့္ ေရပုတ္သင္ငယ္တို႔အား မူရင္းေဒသ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ လည္းေကာင္း၊ လိေမၼာ္ေရာင္ မ်က္လံုးရွိေသာ ဖားတစ္ေကာင္အား ကေမာၻးဒီးယားႏွင့္ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံတို႔တြင္ လည္းေကာင္း စသျဖင့္ သိပၸံပညာရွင္မ်ားက ေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္အရ သိရသည္။


မယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္ေသာ ဇီဝမ်ိဳးကြဲမ်ိဳးစိပ္မ်ားအား ဆက္လက္ရွာေတြ႕ႏိုင္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ မဟာမဲေခါင္ေဒသသည္ ကမာၻေပၚရွိ သဘာဝကို ေလ့လာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေသာ သိပၸံပညာရွင္မ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္သည့္ ေဒသ တစ္ခု ျဖစ္ေၾကာင္း WWF-Greater Mekong ၏ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Jimmy Borah က ေျပာသည္။

အဆိုပါ မ်ိဳးစိပ္သစ္မ်ားအား ႀကီးမားစြာ ၿခိမ္းေျခာက္ေနသည့္ အရာမ်ားရွိေၾကာင္း၊ ၎တို႔မွာ ေတာရိုင္းတိရစာၱန္ အသားမ်ားအား စားသံုးျခင္း သို႔မဟုတ္ ေဒၚလာ ဘီလ်ံမ်ားစြာရရွိသည့္ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္မ်ား တရားမဝင္ ကုန္သြယ္ျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ မ်ိဳးစိပ္သစ္မ်ားအား ရွာေဖြ မေတြ႕ရွိမီကပင္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“ စုေဆာင္းသူမ်ားစြာဟာ အရွားပါးဆံုး၊ ထူးျခားဆံုးနဲ႔ မ်ိဳးတံုးေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး ျဖစ္ေနတဲ့ အရာေတြရရွိဖို႔ ေဒၚလာေငြ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ဒါမွမဟုတ္ ထိုထက္မက ပိုၿပီး ဝယ္ယူေနၾကတယ္၊  တစ္ခါတေလမွာ ေဒသတြင္းက တရားမဝင္ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ ေဈးကြက္မွာ ဝယ္ယူေနၾကတယ္၊ အထူးသျဖင့္ ေရႊၾတိဂံေဒသလို႔ေခၚတဲ့ လာအို၊ ထိုင္းနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတို႔ နယ္စပ္ခ်င္း ထိစပ္ေနတဲ့ ေဒသမွာ ေတြ႕ရေလ့ရွိတယ္” ဟု Borah က ေျပာသည္။

ထိုအရာမ်ားအား ကယ္တင္ရန္အတြက္ တရားမဝင္ အမဲလိုက္ျခင္းအား တင္းၾကပ္စြာ အေရးယူျခင္းႏွင့္ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ေဈးမ်ား၊ က်ားႏွင့္ ဝက္ဝံမ်ားအား စီးပြားျဖစ္ ေမြးျမဴျခင္းမ်ားကို ပိတ္သိမ္းျခင္းႏွင့္ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္ ဥပေဒမ်ားအား က်ယ္ျပန္႔စြာ က်င့္သံုးေရး စသည္တို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ၎က ေထာက္ျပသည္။
WWF  စာရင္းအရ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္အတြင္း မဟာမဲေခါင္ေဒသအတြင္း မ်ိဳးစိပ္သစ္ေပါင္း ၂,၄၀၉ အား ေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

သူငယ္ခ်င္းတို႔ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ႕ၾကပါေစ .................. ေနခရမ္း