ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာ ေရမ်ားဟာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၃.၈ ဘီလီယံ ေလာက္က စ ၿပီး ျဖစ္ေပၚလာတယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္မ်ား ခန္႔မွန္းသံုးသပ္ၾကပါတယ္။
ကမ႓ာႀကီးဟာ.. စ ျဖစ္တည္စမွာ သိပ္ကို ပူျပင္းတဲ့ ေက်ာက္လံုးႀကီး တစ္ခုပါပဲ။ ေန နဲ႔ နီးကပ္တဲ့ အတြင္းၿဂိဳဟ္တစ္လံုးျဖစ္တဲ့အတြက္.. ေန အနီးနားမွာ လြင့္ေနတဲ့ ေက်ာက္စိုင္ေက်ာက္သားမ်ားရဲ႕ ႐ိုက္ခတ္မႈဒဏ္ကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး.. သိုင္ယာဆိုတဲ့ ၿဂိဳဟ္သိမ္တစ္လံုးက ဝင္တိုက္ၿပီး.. လ ျဖစ္ေပၚကာ ကမ႓ာကလည္း တိမ္းေစာင္းသြားပါတယ္။ (လ အေၾကာင္းေဆာင္းပါးမွာ ေရးထားပါတယ္။)
ကမ႓ာတိမ္းေစာင္းသြားၿပီး.. ဥကၠာခဲေတြ က်ေရာက္မႈ အနည္းငယ္ သက္သာသြားခ်ိန္မွာေတာ့ အပူခ်ိန္ဟာ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလ်ာ့က် လာပါေတာ့တယ္။ အဲ့ဒီ့အပူခ်ိန္ဟာ ေရဆူမွတ္ (၁၀၀ ဒီဂရီ စင္တီဂရိတ္ (သို႔) ၂၁၂ ဒီဂရီ ဖာရင္ဟိုက္) ေအာက္သို႔ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာေတာ့... “degassing” လို႔ေခၚတဲ့ ဓါတ္ေငြ႕မ်ား ေပါင္းစပ္ အရည္ေပ်ာ္ၿပီး မိုးအျဖစ္ ရြာခ်ပါေတာ့တယ္။
မီးေတာင္မ်ားမွ ကာဗြန္ပါေသာ ဓါတ္ေငြ႕မ်ား၊ ေက်ာက္ရည္ပူမ်ားမွ ေရခိုးေရေငြ႕မ်ားဟာ ေအးလာသည္ႏွင့္အမွ် ေရခိုးေရေငြ႕ မွ ေရအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းလဲကာ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာ မိုးအျဖစ္ ရြာသြန္းခဲ့ပါတယ္။ အဆိုပါ မိုးေရမ်ားဟာ.. ကမ႓ာ့ရဲ႕ အနိမ့္ပိုင္းေနရာမ်ားသို႔ တိုးဝင္စီးဆင္းသြားၿပီး.. ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာ၊ ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊အင္း၊ အိုင္ တို႔ ျဖစ္လာရပါတယ္။ ကမ႓ာ့ဆြဲအားေၾကာင့္ ေရမ်ား လြတ္ထြက္မသြားပဲ ကမ႓ာႏွင့္အတူ လိုက္ပါ လွည့္ပတ္ စီးဆင္းပါတယ္။
ပင္လယ္ထဲသို႔ စီးဝင္တဲ့ ျမစ္ မ်ားဟာ ေျမျပင္ေပၚမွ ဆားဓါတ္ (ေပ်ာ္ဝင္ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္) ပါဝင္တဲ့ ေက်ာက္သားမ်ားကို တိုက္ခ် စီးဆင္းသြားျခင္းမွ ပင္လယ္၊ သမုဒၵရာ ေရငန္ ကို ရရွိပါတယ္။ အဆိုပါေရမ်ားဟာ ေရေငြ႕ပ်ံၿပီး ကုန္းတြင္းပိုင္းမွာ မိုး အျဖစ္ ျပန္လည္ရြာသြန္းျခင္းျဖင့္.. ေရခ်ိဳ ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ ကန္ မ်ားကို ျဖစ္ေပၚလာေစခဲ့ပါတယ္။ (အေငြ႕ပ်ံျခင္း နဲ႔ ေပါင္းခံျခင္း အေၾကာင္းကို ဆဌမတန္း သိပၸံမွာ သင္ၾကားရပါတယ္။)
ပင္လယ္ေရေငြ႕မွ ျဖစ္ေပၚေသာ (တနည္း) ေပ်ာ္ဝင္ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ပါဝင္ေသာ ေရမွ ျဖစ္ေပၚတဲ့ မိုးမ်ားမွာ အက္ဆစ္ဓါတ္ (ကာဗြန္နစ္ အက္ဆစ္) အနည္းငယ္ ပါဝင္ပါတယ္။
ကိုးကား ။ NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration)
အနာဂတ္ ပညာေရးအတြက္..
သန္႔ဦး (အာကာသႏွင့္ စၾကဝဠာ သင္ေထာက္ကူ)
No comments:
Post a Comment
COMMENT ေလးမ်ားေပးၿပီး ေဆြးေႏြးေပးပါအံုး...
COMMENT ေပးရန္blogger အေကာင့္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊
Name/ URL(လိပ္စာတစ္ခုခု)ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ အမည္မေဖာ္လိုလွ်င္
Anonymous ျဖင့္ျဖစ္ေစ ေဆြးေႏြးနိုင္ပါသည္။