Tuesday, January 7, 2020

ခ်ဉ္တဲ့အရာတစ္ခုကို စားလိုက္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔မ်က္ႏွာေတြ ဘာလို႔ ရႈံ႔မဲ့သြားၾကရတာလဲ

Challenge တစ္ခုလုပ္ပါမယ္။ သံပုရာသီးတစ္လံုးကိုယူ၊ ဓားနဲ႔လွီးၿပီး သူ႔ကို ကိုက္စားလိုက္ပါ။ ဒီလိုစားေနစဉ္မွာ မ်က္ႏွာကို ပံုမွန္အတိုင္းျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။

လုပ္ႏိုင္ပါသလား။ ခြၽင္းခ်က္အခ်ိဳ႕ေတာ့ ရိွေပမယ့္ အားလံုးနီးပါးကေတာ့ အနည္းနဲ႔ အမ်ား မ်က္ႏွာရႈံ႔မဲ့သြားမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒီလို အသီးေသးေသးေလးက ကြၽန္ေတာ္တို႔ မ်က္ႏွာက ႂကြက္သားမ်ားကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထိန္းထားတဲ့ၾကားက ဘာလို႔ အလိုလို လႈပ္ရွားေစခဲ့တာလဲ။

လက္ရိွအထိေတာ့ သိပၸံပညာရွင္မ်ားဟာ အတိအက် မသိရိွေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုျဖစ္စဉ္မွာ အဓိက ပါဝင္ေနတဲ့ အရာ ၃ မ်ိဳးရိွတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ပရိုတြန္မ်ား၊ ဗိုက္တာမင္ စီ နဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ဘိုးေဘးမ်ား သစ္ပင္မ်ားအေပၚမွာ ေနထိုင္ေနစဉ္ကာလက အပူပိုင္းေဒသ သစ္သီးသစ္ဖုမ်ားေၾကာင့္လို႔ ယူဆႏိုင္ပါတယ္။

ခ်ဉ္တယ္ဆိုတဲ့ အရသာဟာ အက္စစ္ဓာတ္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ဆက္ႏြယ္မႈ ရိွပါတယ္။ ဒါကို ဓာတုေဗဒအသံုးအႏႈန္းနဲ႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ အခ်ဉ္ဓာတ္ကို ခံစားရျခင္းဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ပါးစပ္ထဲမွာ ေလ်ာ့ရြဲ(loose ျဖစ္)ေနတဲ့ ပရိုတြန္ေတြ မ်ားစြာရိွေနၿပီလို႔ အရသာခံတဲ့ အာရံုေၾကာမ်ားက သတိေပးေနျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပရိုတြန္မ်ားရဲ့ အရသာဟာ ခ်ဉ္တာမဟုတ္ဘူးဆိုတာေတာ့ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ခႏၶာကိုယ္နဲ႔ ဦးေနွာက္ဟာ အဲ့ဒီ ပရိုတြန္မ်ားဆိုတာဟာ ခ်ဉ္တယ္ လို႔ သံုးသပ္ဖို႔အတြက္ မ်ိဳးဆင့္ေျပာင္းလဲ(evolve)လာခဲ့တယ္လို႔ စာတမ္းအခ်ိဳ႕က တင္ျပထားပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ လူသားမ်ားဟာ ရွင္သန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ascorbic အက္စစ္တစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ဗိုက္တာမင္ စီ မ်ားကို စားသံုးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခႏၶာအတြင္းက ဆဲလ္မ်ားနဲ႔ တစ္ရႉးမ်ား ပံုမွန္အတိုင္း အလုပ္လုပ္ေဆာင္ဖို႔အတြက္ အဆိုပါအရာဟာ အေရးပါပါတယ္။ ဒီအရာသာမရိွရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ scurvy လို႔ ေခၚတဲ့ ဗိုက္တာမင္ စီ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းမ်ားကို ခံစားလာရမွာျဖစ္ၿပီး ေသေစႏိုင္တဲ့ ေရာဂါမ်ားကိုပါ ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ လူသားမ်ားအေနနဲ႔ အနည္းငယ္ embarrassing ျဖစ္စရာ အခ်က္တစ္ခ်က္ရိွပါတယ္။ သက္ရိွေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူတို႔ခႏၶာကိုယ္တိုင္က ဗိုက္တာမင္ စီ မ်ားခ်က္လုပ္တတ္ေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လူသားမ်ားကေတာ့ မလုပ္တတ္ပါဘူး။ ဗိုက္တာမင္ စီ ခ်က္လုပ္တတ္တဲ့ genetic code တစ္မ်ိဳးဟာ ႏို႔တိုက္သတၲဝါမ်ားမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၆၁ သန္းခန႔္က စတင္ဖြံ႔ၿဖိဳးလာတယ္လို႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က Genetica ဂ်ာနယ္မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ စာတမ္းတစ္ခုက ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္တုန္းက ကြၽန္ေတာ္တို႔(ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ancestors မ်ား)ဟာ ဗိုက္တာမင္ စီ ကို အလိုအေလ်ာက္ ခ်က္လုပ္တတ္မယ့္ မ်ိဳးထြန္းျခင္း(mutation)ကို ပိုင္ဆိုင္ေစမယ့္ အခြင့္အေရးကို လက္လႊတ္ဆံုးရႈံးခဲ့ရပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဆိုပါ အခ်ိန္က သက္ရိွအမ်ားစုဟာ သာမန္ အမဲလိုက္ျခင္း နဲ႔ သစ္သီးသစ္ဖုမ်ားကိုသာ စားသံုးၿပီး ရွင္သန္ၾကပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ဘိုးေဘးမ်ားကေတာ့ တစ္ခ်ိန္မွာ ကမ႓ာေပၚ အသိဉာဏ္အျမင့္ဆံုးသက္ရိွမ်ား ျဖစ္လာမယ့္ မ်ိဳးစိတ္ပီပီ စားလို႔ရသမ်ွကို ရွာေဖြစားေသာက္ၾကပါတယ္။ ဒီထဲမွာ tropical သစ္သီးမ်ားပါဝင္ၿပီး အဆိုပါ သစ္သီးမ်ားဟာ ဗိုက္တာမင္ စီ ဓာတ္(အက္ဆစ္ဓာတ္) ႂကြယ္ဝတဲ့ အရာမ်ား ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ မျဖစ္မေနျဖစ္ေပၚလာမယ့္ mutation ကို လက္လႊတ္ခဲ့ရပါတယ္။

အက္စစ္ဓာတ္နဲ႔ အခ်ဉ္ဓာတ္ဆိုတာဟာ ရုတ္တရတ္ၾကားလိုက္ရင္ေတာ့ ေကာင္းမြန္တဲ့ အရာမ်ားမဟုတ္ပါဘူး။ ခ်ိဳၿမိန္ျခင္းဆိုတဲ့စကားမွာသာ positive လကၡဏာပါဝင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ခ်ဉ္၊ ငံ၊ စပ္ ဆိုတဲ့ positive အဓိပၸာယ္မပါဝင္တဲ့ အရသာမ်ားကိုလဲ အေတာ္ေလး ႀကိဳက္ႏွစ္သက္လာၾကတာကို ေတြ့ရပါတယ္။

အခ်ဉ္ဓာတ္ သို႔မဟုတ္ ခ်ဉ္တဲ့ အစားအစာမ်ားဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခႏၶာအတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အရာမ်ားျဖစ္တယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကို စားတဲ့အခ်ိန္မွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မ်က္ႏွာေတြ ဘာေၾကာင့္ ရႈံ႔မဲ့ သြားၾကရတာလဲ။ ဒီလိုမ်က္ႏွာမ်ိဳးဟာ တစ္စံုတစ္ခုကို ျငင္းဆန္တဲ့ rejection မ်က္ႏွာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ကိုယ္ကိုယ္ကို နဲ႔ အျခားအရာမ်ားကို အခ်က္ျပတုန႔္ျပန္တဲ့ signaling response မ်ားလဲ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္လို႔ Department of Nutritional Sciences at Rutgers University မွ ပေရာ္ဖက္ဆာ Paul Breslin က Livescience ကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

သိပၸံပညာရွင္မ်ားဟာ ဒီ signaling response အေၾကာင္းကို ပိုမိုေလ့လာႏိုင္ေပမယ့္ အခုခ်ိန္အထိေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိၾကရေသးပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ဟာလဲ ရိုးရွင္းေပမယ့္ မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးတဲ့ သိပၸံပေဟဠိတစ္ခုအျဖစ္ စာရင္းသြင္းရမွာပဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေဆာင္းပါးကိုေတာ့ Livescience မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာျဖစ္ၿပီး စာမူအလ်ားအတြက္ Curiosity မွ အနည္းငယ္ တည္းျဖတ္ေရးသားထားပါတယ္။
မူရင္းတင္ဆက္သူ:Curiositymm.org

No comments:

Post a Comment

COMMENT ေလးမ်ားေပးၿပီး ေဆြးေႏြးေပးပါအံုး...
COMMENT ေပးရန္blogger အေကာင့္ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊
Name/ URL(လိပ္စာတစ္ခုခု)ျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ အမည္မေဖာ္လိုလွ်င္
Anonymous ျဖင့္ျဖစ္ေစ ေဆြးေႏြးနိုင္ပါသည္။

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...